Manifeste affirmant le caractère un et divers de la langue d'Oc

J F Brun

/ #217

2012-09-21 18:49

"Mary-Jane et les promoteurs de la Novlangue sont vos amis"
... mas me sembla en los vesent de quora en quora qu'aquel occitan mejan es per eles solament un otís pedagogic per poder trabalhar amb de gents venguts de pertot, e qu'encoratjan cada escolan a utilizar tant que se pòt lo parlar de sas originas. Es una mena de pichon denominator comun, que ieu sone "occitan minimal", e que permet puòi als qu'an progressat de passar a una lenga mai autentica. An un respièch fons per l'occitan autentic (dialectal) qu'es pas ges considerat coma una forma inferiora. Reconoisse que dins l'utopia, qu'a Montpelhièr lo mond estudièsson mon parlar e puòi lo parlèsson, me semblariá l'ideal... mas vist los mejans qu'avèm es pas realista... e, de verai, puslèu que de morir solet coma ultim locutor dins mon recanton tròbe mai constructiu d'èstre ecumenista...

Naseja un pauc de pertot dins vòstre prepaus l'idèa que tot aquò es per la glòria personala, per reçaupre d'argent public (sabèm que n'i a pas pus), per carrierisme, etc... vos pòde afortir que ma demarcha es lo rebors e qu'es plenament militanta, que nòstra seccion dau PEN reçap fins ara pas cap de subvencions de fonccionament, e que dins tot aquò i manjam puslèu nòstres sòus que lo contrari.

Òsca d'aparar lo lengatge verai. Mas o tòrne a dire, aqueste manifèst es per dire que culturalament la lenga d'òc es un ensèms unic dins sa mirgalhadura de diversitats, e qu'es un perilh terriblàs de popularizar l'idèa de sa multiplicitat. Vos convencirai sai que pas, mas aquel trocejament lo pòde pas concebre autrament que coma un trabalh de destruccion de tot nòstre patrimòni linguistic e de las potencialitats futuras de nòstra cultura.

Me regaudisse que n'arribèssem a escambiar cortesament puslèu qu'a nos traire d'escòrnas, mas i vese mai que de contradiccions, i vese l'espetament de tota nòstra istòria culturala. E lo trionf dau jacobinisme que vai lèu escobar tot aquò.  

Mon projècte de far descobrir la cultura d'òc modèrna dins lo mond vos fai un pauc rire, mas soi persuadit que lo grand remèdi au mesprés e a la vergonha aquò seriá una reconoissença venguda de l'exterior. De segur avèm pas los grands autors prestigioses dau sègle XIX o dau sègle XX, mas volèm mostrar que nòstra lenga s'escriu e pòt dire lo mond au sègle XXI. Pas res a veire amb de vanitats personalas, pensam qu'es nòstre dever de jogar aquela carta.

Verai, nòstre ponch de vista compòrta una mena de paradòxa: unitat e diversitat. Es mai facil d'imaginar una dicotomia: lenga unificada coma lo francés / o multiplicitat de lengas coma o afortissètz. Los Catalans s'estonan qu'aguèssem pas unificat d'a fons l'occitan. I rebecam que, d'abòrd quasi digús o vòu pas, e puòi nòstra destinada es estada autra, e que las endevenenças istoricas nos an mes dins aquesta situacion qu'es pas costumièra per una lenga, mas qu'es aquò nòstra originalitat e una de las causas que balhan a la lenga d'òc sa singularitat dins lo concèrt de las lengas dau mond. E que fin finala aquela polida diversitat es nòstra riquesa e que i tenèm.

Donc o tòrne a dire per lo cinquanten còp benlèu, la "novlangue" que disètz es un faus problèma, es un otís neutre e innocent per l'ensenhament elementari mas pas per la literatura, pòt pas carrejar de sentidas ni d'emocions ni de vibracions poeticas, lo manifèst es fach per afortir aquò sens ges de manipulacion pervèrsa.

Finiretz per me crèire?